Çevrimdışı

Koronavirüs Kaygısının Önüne Geçmeye Yardım Eden Mobil Uygulama Geliştirildi

Hacettepe Üniversitesi'nin yürüttüğü ve TÜBİTAK tarafından desteklenen 'COVID-19 ve Toplum' projesi kapsamında, koronavirüs salgınının psikoloji üzerindeki etkilerinin önüne geçmeye yardım eden bir mobil uygulama geliştirildi. Uygulama, Türkçe'ye uyarlanarak kullanıma sunuldu.
Koronavirüs salgınının ekonomiye ve sosyal hayata etkilerini sık sık konuşuyoruz. Ancak bir de çok konuşulmasa da insan psikolojisi üzerindeki etkileri var ve her ne kadar hepimiz çok hissetmesek de bu etki azımsanacak bir etki değil.

Üstelik pandemi sebebiyle yüz yüze sağlık hizmetleri almak da çok daha zor hale geldi ve bu da gidişatı oldukça kötü etkiledi. Bu bağlamda çalışmalar yürüten Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü, TÜBİTAK tarafından desteklenen 'COVID-19 ve Toplum' projesi kapsamında bir uygulamayı Türkçe'ye uyarlayıp geliştirerek kullanıma hazır hale getirdi.

Uygulama Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) ve COVID-19 kaygısı ile mücadeleye yardım edecek:
COVID-19 kaygı bozukluğu

Hacettepe Üniversitesi'nden akademisyenler, uygulamanın koronavirüs salgını ile birlikte artış görülmesi ihtimali yüksek olarak değerlendirilen obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve kaygı üzerinde etki göstermesi için çalıştılar. 38 seviyelik bir oyun gibi kurgulanan uygulamayı kullanan kişiler, her gün ortalama 3 seviye geçerek 12 - 13 gün gibi bir sürede bu konuda destek almış olacaklar.

Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Müjgan İnözü Mermerkaya, 'COVID-19 Pandemisine İlişkin Ruh Sağlığı Çalışmaları’ başlıklı projesi kapsamında geliştirilen uygulama ile ilgili olarakşu sözleri söyledi:

"Kişilerin kendi kendilerine yardım etmelerini sağlayacak bir telefon uygulamasını dilimize kazandırabilir miyiz, bizim insanlarımızın kullanmasını sağlayabilir miyiz?" temel amacımız buydu. Projede 2 semptom grubunu hedef aldık. Pandemide en fazla konuşulan hijyen davranışları ve korunma davranışları ile birlikte yıkanma ve özellikle bir şey kapma ve başkalarına bir şey bulaştırmaya ilişkin kaygının şiddetlenmesini bekliyorduk, bu nedenle OKB'yi hedef aldık. Bir de 'COVID kaygısını, COVID ile ilgili endişeleri nasıl hafifletebiliriz' bunu hedefe aldığımız telefon uygulamasını geliştirdik. Bu kişilerin daha sağlıklı düşünmelerine yardımcı olarak, duygularını daha iyi kontrol etmeleri, daha iyi düzenlemelerini hedef alan iki telefon uygulamasını dilimize kazandırdık.' ifadelerini kullandı.

Uygulama, OKB ve kaygıya sebebiyet veren fonksiyonel olmayan düşünce yapılarını ele alıyor:
OKB

Geliştirilen uygulama, Mermerkaya'nın açıklamalarına göre kişilerin duygu sistemlerini harekete geçirerek kaygıya ve OKB'ye sebebiyet verebilecek düşünceleri hedef alıyor. Bu duyguların artmasına sebebiyet veren bir dizi fonksiyonel olmayan düşünce yapısı olduğunu ifade eden Mermerkaya durumu "Kolaylıkla hastalık kapabilirim, eğer bir hastalık kaparsam bununla baş edemem, sevdiklerimden birisinin başına hastalıkla ilgili bir şey gelirse bu benim için dünyanın sonu' gibi bütün duygu sistemlerini alarma geçirecek ve onları kaygılandıracak olayları ele alıyor. Biz bu uygulamalar aracılığı ile ’olayı daha sağlıklı, daha sakin ve daha gerçekçi bir şekilde ele alabilirsiniz','hastalık kapmak kötü bir şey ama kapacak olursam bununla başa çıkabilirim, bununla başa çıkacak kaynakları ulaşabilirim, etrafımda bana yardım edecek insanlar var. 'Bu aslında korunabilen bir hastalık', 'Pandemi dediğimiz noktada aslında o kadar da kontrolün bizde olmadığı bir sürecin içerisinde değiliz', 'bundan korunma yollarını öğrenebiliriz ve hayatımıza geçirebiliriz' bunları göstermeye çalıştık' sözleriyle özetliyor.

__________________